Zdjęcie geochemiczne w skali 1:25 000 na arkuszu Strzemieszyce M-34-63-B-a jest kontynuacją szczegółowych prac kartograficznych, zapoczątkowanych w latach 1996-1999 opracowaniem pilotowego arkusza „Szczegółowej mapy geochemicznej Górnego Śląska – arkusz M-34-63-B-d Sławków” (Lis, Pasieczna, 1999). Prace sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na zlecenie Ministerstwa Środowiska.
Arkusz Strzemieszyce położony jest na obrzeżu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, prawie w całości na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej. Obszar ten znajduje się w obrębie anomalii geochemicznej zespołu pierwiastków Pb-Zn–Cd, stwierdzonej w glebach, osadach wodnych i wodach powierzchniowych (Lis, Pasieczna 1995 a, b, 1997). Głównym źródłem anomalii geologiczno-antropogenicznej są wychodnie dolomitów kruszconośnych i związane z nimi złoża rud cynkowo-ołowiowych oraz ich historyczna eksploatacja. Do czynników mieszanych (geologiczno-antropogenicznych), powodujących zarówno zmiany chemiczne w środowisku przyrodniczym, jak i przeobrażenie krajobrazu, należy też występowanie i eksploatacja innych kopalin (dolomitów, iłów, piasków i węgla kamiennego) oraz intensywna działalność przemysłowa (przemysł hutniczy, chemiczny, energetyczny.
Północno-zachodnia i zachodnia część arkusza mają charakter przemysłowy, co zaznacza się w postaci istotnych zmian w morfologii terenu. W części środkowej i południowej dominują zwarte kompleksy leśne.
Na analizowanym terenie znajdują się cenne obiekty przyrodnicze. Należą do nich pomniki przyrody ożywionej (głównie lipy, buki i dęby) oraz wywierzyska w Strzemieszycach Wielkich chroniące pstrągi potokowe. Torfowisko Bory w Sosnowcu, śródleśne łąki w Starych Maczkach oraz źródliska w Zakawiu stanowią ciekawe i wartościowe użytki ekologiczne. Projektowane jest utworzenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego w dolinie Sztoły.
Wyniki badań geochemicznych, zaprezentowane w formie kartograficznej wraz z obszernym komentarzem tekstowym i zestawieniami tabelarycznymi, przedstawiają aktualny stan jakości gleb, osadów wodnych i wód powierzchniowych w stosunku do naturalnego tła regionalnego oraz obowiązujących normatywów prawnych. Informacje mogą być przydatne przy opiniowaniu projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, prowadzeniu postępowań związanych z wydawaniem decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych i pozwoleń wodnoprawnych, ocenie zagrożeń dla środowiska gruntowo-wodnego oraz wypełnianiu obowiązku nałożonego na starostów ustawą Prawo ochrony środowiska, tj. prowadzeniu okresowych badań jakości gleby i ziemi w ramach państwowego monitoringu.
Wersja elektroniczna atlasu dostępna jest pod adresem http://www.mapmapgeochem.pgi.gov.pl.
W realizacji opracowania brali udział:
A. Pasieczna – koncepcja i projekt badań, nadzór i koordynacja prac;
A. Dusza-Dobek, P. Dobek – pobieranie próbek;
A. Dusza-Dobek, P. Dobek, A. Pasieczna – bazy danych;
P. Pasławski, E. Włodarczyk – kierownictwo i koordynacja prac analitycznych;
M. Cichorski, J. Duszyński, Z. Prasol – mechaniczne przygotowanie próbek do analiz;
I. Witowska – chemiczne przygotowanie próbek do analiz;
E. Górecka, I. Jaroń, M. Jaskólska, D. Karmasz, J. Kucharzyk, B. Kudowska, D. Lech, M. Liszewska, E. Maciołek, A. Maksymowicz, I. Wysocka – analizy chemiczne;
W. Wolski, Z. Frankowski, P. Dobek – analizy granulometryczne;
A. Pasieczna, A. Dusza-Dobek – obliczenia statystyczne;
A. Pasieczna, A. Dusza-Dobek, T. Gliwicz – opracowanie map geochemicznych;
P. Dobek – opracowanie mapy geologicznej;
A. Dusza-Dobek, A. Pasieczna – charakterystyka obszaru arkusza, interpretacja wyników;
S. Kurek, M. Preidl – geologia i złoża kopalin;
S. Kurek, M. Preidl, A. Dusza-Dobek – antropopresja.