Położenie administracyjne i geograficzne. Arkusz Libiąż położony jest na pograniczu województwa małopolskiego i śląskiego. Do województwa małopolskiego należą środkowa i wschodnia część arkusza, wchodzące w skład powiatu chrzanowskiego (fragmenty gmin Chrzanów, Babice i Libiąż) oraz oświęcimskiego (część gminy Chełmek). Część powiatu miejskiego Jaworzno (północny fragment arkusza) i niewielki fragment powiatu bieruńsko-lędzińskiego (gmina miejska Imielin) wchodzą w skład województwa śląskiego.
Według podziału fizycznogeograficznego (Kondracki, 2000), przeważająca część analizowanego terenu znajduje się w obrębie Wyżyny Śląskiej (Pagóry Jaworznickie). Grzbiet Tenczyński, obejmujący południowo-wschodni fragment arkusza, należy do Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
Ukształtowanie powierzchni, geomorfologia. Morfologia opisywanego obszaru ujawnia wyraźny związek ze strukturami tektonicznymi, czego wyrazem jest występowanie równoleżnikowych pasm wzniesień i obniżeń, pokrywających się odpowiednio ze zrębami i zapadliskami (Siedlecki, 1952).
Północno-wschodnią część arkusza zajmuje pasmo łagodnych wzgórz o wysokości przekraczającej 300 m n. p. m., zbudowanych z utworów triasu. Równolegle do niego rozciąga się płaskie obniżenie, pochylone ku zachodowi, związane z zapadliskiem Chrzanów–Dąb, stanowiącym przedłużenie rowu krzeszowickiego (Bogacz, 1967). Obniżenie wypełnione jest osadami kenozoicznymi, a wysokości w jego obrębie mieszczą w przedziale od 230 m n. p. m. (w dolinie Przemszy) do 270 m n. p. m. w rejonie Kroczymiecha. Dalej na południe występuje kolejne pasmo wzniesień, związane ze strukturami zrębowymi w przedłużeniu tzw. bloku Płazy (Siedlecki, 1952), od którego oddziela je, zorientowana południkowo, dolina rzeki Chechło. Wzgórza w obrębie bloku, zbudowane z utworów karbonu górnego i triasu, osiągają wysokość 300−330 m n. p. m. w rejonie Libiąża. W południowej części arkusza zaznacza się płaskie obniżenie nachylone ku dolinie Wisły. Rzeźbę terenu wzbogacają wydmy, utworzone z piasków polodowcowych (Buszman i in., 2006).
Obszar arkusza obejmuje zlewnie dopływów górnej Wisły, rozdzielone działami wodnymi II rzędu. Największa, pod względem obszaru i wielkości odpływu, jest zlewnia Kanału Matylda wpadającego do Przemszy. Kanał zasilają niewielkie cieki odwadniające północne i południowe pasma wzniesień. Północno-zachodnia część arkusza położona jest w zlewni potoku Byczynka, a w części południowo-wschodniej przepływa Chechło, nieprzyjmujące na tym odcinku dopływów, ale zasilane przez kilka źródeł znajdujących się na jego prawym brzegu. Część południową arkusza odwadniają niewielkie cieki, wpadające wprost do Wisły.
W granicach arkusza znajduje się kilka sztucznych zbiorników wodnych. Są to stawy uformowane podczas regulacji Kanału Matylda i potoku Byczynka, stawy w rejonie Chełmka, osadniki przy szybach Zakładu Górniczo-Energetycznego (ZGE) Janina w Libiążu, wypełnione wodą wyrobiska cegielni w rejonie Byczyny, a także fragment zbiornika wody pitnej Dziećkowice w dolinie Przemszy.
W okolicach Libiąża występują obszary podmokłe, zlokalizowane w obniżeniach terenowych, przede wszystkim w poeksploatacyjnych nieckach osiadania nad wyrobiskami kopalń węgla kamiennego.
Zabudowa i użytkowanie terenu. Tereny bez zabudowy i zabudową wiejską zajmują 76% powierzchni arkusza, tereny z zabudową miejską 20%, a z zabudową przemysłową 4%. Obszary z zabudową miejską i przemysłową Libiąża i Chełmka są zlokalizowane na południu arkusza.
Stopień zalesienia arkusza (57,9%) jest prawie dwukrotnie większy od średniej krajowej, wynoszącej 28% (Program…, 2005). Nieużytki (27%) pokrywają południową i północną część arkusza. Użytki rolne (5%) mają niewielkie znaczenie, skupiając się w pobliżu osiedli. Inne formy użytkowania terenu obejmują: trawniki 8,5%, ogródki działkowe i przydomowe (1,1%) oraz parki (0,5%).
Gospodarka. Głównym ośrodkiem przemysłowym jest Libiąż, w którym funkcjonują:
– Zakład Górniczo-Energetyczny (ZGE) Janina (dawniej KWK Janina);
– Kopalnia Odkrywkowa Dolomitu;
– Firma Thermoplast – produkująca okna, narzędzia i wyroby z tworzyw sztucznych;
– Fabryka Kostki Brukowej Libet;
– Nadwiślańska Spółka Energetyczna – Zakład Ciepłowniczy (Kotłownia KWK Janina Ruch I).
Złoża węgla kamiennego w ZGE Janina eksploatowane są od 1904 r. Zakład posiada składowisko odpadów pogórniczych w dzielnicy Moczydło w Libiążu oraz dwa osadniki wód dołowych (jeden wewnątrz składowiska odpadów pogórniczych a drugi w dzielnicy Kosówki), w których następuje wytrącanie zawiesiny węglowej, a oczyszczone wody, pochodzące z odwadniania kopalni, odprowadzane są do odbiorników publicznych.
Kamieniołom dolomitów triasowych, zlokalizowany w Libiążu przy ulicy Kamiennej, produkuje kruszywo, elementy budowlane oraz nawozy wapniowo-magnezowe. Przedsiębiorstwo odprowadza ścieki opadowe oraz wody podziemne z kamieniołomu do sieci kanalizacyjnej. Na terenie kamieniołomu, w wyrobisku poeksploatacyjnym, znajduje się zamknięty zbiornik wodny (Program…, 2005).
W Kroczymiechu działa Ocynkownia Śląsk, a w południowo-zachodniej części arkusza zlokalizowana jest strefa przemysłowa po byłych Południowych Zakładach Przemysłu Skórzanego (PZPS) Chełmek. W miejsce (PZPS) Chełmek (kontynuatora fabryki obuwia Bata, uruchomionej w 1932 r.) planowane jest utworzenie Miejskiej Strefy Aktywności Gospodarczej. Aktualnie w strefie funkcjonuje 37 podmiotów gospodarczych (głównie branży obuwniczej), ale działają tu też producenci opakowań, zakłady stolarskie oraz firmy budowlane (Gmina…, 2008; Program …, 2008).